ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤੀਆਂ ਲਈ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ, ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਜਾਂਚਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਯਾਤਰਾ ਮਿਆਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਸਰਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਲਾਭਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਕੀ ਹੈ?
ਇੱਕ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦੇ ਪਿਛਲੇ ਕਵਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਚਿੱਪ ਲੱਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਚਿੱਪ ਪਾਸਪੋਰਟ ਧਾਰਕ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਟੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟਸ, ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਡੇਟਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਦਸਤਖਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
-ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ?
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਾਇਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਤੇਜ਼ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਲੀਅਰੈਂਸ, ਬਿਹਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਚਿੱਪ ਪਛਾਣ ਚੋਰੀ ਜਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਅਲਸਾਜ਼ੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਲੋਕ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾਂ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਕੌਣ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਕੋਈ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਜੋ ਨਿਯਮਤ ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਯੋਗ ਹੈ, ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਸਿਰਫ਼ ਚੋਣਵੇਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰਾਂ (PSKs) ਅਤੇ ਡਾਕਘਰ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰਾਂ (POPSKs) ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਕ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਤਾ ਲਗਾਓ ਕਿ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਉੱਥੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ ਕਿ ਨਵੇਂ ਬਿਨੈਕਾਰ ਅਤੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਨਵਿਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬਿਨੈਕਾਰ ਦੋਵੇਂ ਇਸ ਆਧੁਨਿਕ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਣ।
ਅਰਜ਼ੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀ ਹੈ?
ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਵਾਇਤੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਬਿਨੈਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੇਵਾ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਫਾਰਮ ਭਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਫੀਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰ (PSK) ਜਾਂ ਡਾਕਘਰ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰ (POPSK) ਵਿਖੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਸਮਾਂ ਤਹਿ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਬਿਨੈਕਾਰ ਦਾ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਡੇਟਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫੋਟੋ, ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਏਮਬੈਡਡ ਚਿੱਪ ਵਾਲਾ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਨੈਕਾਰ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਪਤੇ ‘ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
